Səhv istifadə olunan terminlər

Depozitlərin hesablanması üsulu

Depozit faizləri əsasən iki üsulla hesablanır : sadə faiz hesablanması və ya mürəkkəb faizlər düsturu ilə. İkinci halda faizlərin kapitallaşması baş verir. Bu o deməkdir, müqavilə şərtlərinə əsasən ayın və ya rübün sonuna hesablanmış faizlər əsas məbləğə əlavə olunur və sizin depozitin məbləği artır, növbəti dövrdə isə faizlər həmin artmış məbləğ hesablanır.

Gəlin daha ətraflı şəkildə nəzərdən keçirək.

Sadə faizlərin hesablanması
Məsələn siz illik 10%-lə 1 illik depozit yerləşdirmisiniz. Depozitinizin miqdarı 5000 min manatdır. Siz ilin sonunda alacağınız məbləğ:

M= X+ (X*f)

M –yekun məbləğ

X – İlkin məbləğ

f– illik faiz dərəcəsi/100

M = 5000 + (5000*10/100)=5500

2. Sizin müqavilədən asılı olaraq, siz faizləri rüblük də ala bilərsiniz.

F = (5000*10/100)) *90/360 =125

(360 il ərzində günlərin sayı, 90 isə bir rüb ərzində günlərin sayını göstərir)

Belə olduqda sizin birinci rübün sonunda aldığınız məbləğ 125 manat təşkil edəcək. Əsas məbləğ isə olduğu kimi depozitdə qalacaq.

3. Əgər müqaviləyə əsasən siz ayın sonunda öz faizlərinizi götürmək istəsəniz, onda da eyni qayda tətbiq edilir.

F = (5000*10/100) * 30/360 = 41,6

(360 il ərzində günlərin sayı, 30 isə bir ay ərzindəki günlərin sayını göstərir)

Amma nəzərə alın ki, banklarda faizləri müddətin sonunda deyil, rüblük və aylıq götürəndə məhsul üzrə nisbətən aşağı faizlər təklif edilir. Məsələn əgər müddətin sonda götürdükdə depozit faizi 10 olarsa, aylıq götürdükdə illik 6 % , rüblük götürdükdə isə illik 8% hesablana bilər.

Bütün bunlar barədə bank işçiləri sizə öncədən məlumat verir

İndi isə depozitlərin kapitallaşmasını nəzərdən keçirək.

Müərrək faizlər düsturu

M = X * (1 + f*d/y)n

M – yekun məbləğ

x – ilkin məbləğ (məsələn 5000)

f- illik faiz dərəcəsi/100 . məsələn 10/100= 0,1

d –kapitallaşan günlərin sayı (rüblük olarsa 90,aylıq olarsa 30)

y – il ərzində günlərin sayı ( təqvim ili 360 və ya 365)

n – dövrlərin sayı (rüblük olarsa 4, aylıq olarsa 12)

Mürəkkəb faizli depozitlərdə mütləq hesablanmış faizlərin depozitlərə əlavə olunması bir neçə dövr şəklində həyat keçilir, bu da aylıq, rüblük və illik ola bilər (əgər depozit bir neçə ilə nəzərdə tutulubsa). Faizlərin əsas məbləğə əlavə olunması faizlərin kapitallaşması kimi də adlandırılır.

Beləliklə depozit üzrə faizlər eyni olsa da sonda gəlirləriniz daha çox olur.

1. Məsələn müştəri banka 5000 manatı 1 illik müddətinə depozit kimi yerləşdirir, yenə də 10%-lə. Lakin bu dəfə faizlər hər rübün sonunda əsas məbləğə əlavə olur (deməli əlavə üç dəfə olacaq, çünki dördüncü rübün sonunda siz məbləği götürürsünüz)

M= 5000* (1 +0,1*90/360)4=5000 * (1 +0,125)4= 5000 *1,10381=5519,06



Müqavilədən asılı olaraq kapitallaşma dövrlərinin sayı daha da çox ola bilər. Aşağıdakı nümunədə isə eyni şərtlərlə təqdim olunan depozitin hər ay ərzində kapitallşamasını nəzərdən keçirəcəyik. ( 1 ayda 30 gün olduğunu nəzərə alın).

M= 5000* (1 +0,1*30/360)12=5000 * (1 +0,008)12= 5000 *1,10471=5523,56



Faizlərin hər ay kapitallaşması halında gəlirləriniz daha çox olur və bu üsul getdikcə daha çox tətbiq edilir.

Əmək haqqı və mükafatlandırma sistemi, korporativ və etik dəyərlər

Əmək haqqı və mükafatlandırma sistemləri (bankların timsalında) bankın mənafeyinə zidd olan və ya əsaslandırılmamış uzunmüddətli risklərin bank tərəfindən üzərinə götürülmasi hesabina, qısamüddatli perspektivdə gəlir əldə edilməsini istisna etməlidir. Hər bir bankda qısamüddatli fəaliyyət nəticələrinə əsaslanmayan və korporativ məqsadlara nail olunmasına yönəldilmiş əməkhaqqı və mükafatlandırma sistemləri mövcud olmalıdır.

Hər bir bank öz işçilərinin davranış qaydalarını "Etik davranış məcəlləsi" ilə müəyyən edir.

Mənəvi dəyərlərə işçinin işdə və işdənkənar davranışı, kənardan alınan hədiyyə və qonararlar, onun özünün şəxsi ictimai və eyni zamanda siyası fəaliyyəti daxildir.

Etik dəyərlərə işçinin şəxsi maliyyə işlərinin aparılması qaydası və investisiyaları, digər təşkilatlarda işləməsi və rəhbər vəzifələr tutması, bankın əmlakına münasibət və digər məsələlər daxildir.

Hüquqi dəyərlərə isə hesabatlığın aparılması, məxfi və xidməti istifadə üçün məlumatların qorunması, qanunvericiliyə münasibət və s. daxildir.

Alpert 1954 Exclusive Old Baku photos by Ibrahimbekov

анализ чувства любви просто P.S

1. Просто о сложном.

1) Любовь – это чувство. Как или любое другое чувство, оно либо есть, либо нет. Как, например, листья на деревьях — они или есть или их нет. Человек, лишённый зрения, не увидит, есть они или их нет, но способен их почувствовать на ощупь.
2) Листочки на деревьях иногда бывают настолько мелкими, что их вовсе не заметно. Иногда их много, а иногда мало, и мы видим это, мы способны оценить их количество и цвет, благодаря зрению. И звуковые, и вкусовые, и нюхательные ощущения – бывают разные. Любовь тоже чувство и может быть разной.
3) Любовь похожа на сильную привязанность к чему-то. Привязанности бывают физические и психологические. Так например, физически мы привязаны к пище, к воздуху, а психологически к дому, семье, любимой музыке и так далее.

2. Сложно о так называемой «Настоящей любви».

  Возникает внутреннее устремление, желание, потребность быть приятным для того, кого любишь. Совершать полезные и приятные поступки, чтобы было лучше тому, кого любишь. Это мощная сила, желание действовать. Любовь пробуждает в человеке энергию, активность. Часто бывает, что такие люди не испытывают потребности в пище, во сне. Можно не есть и не спать несколько суток… и не испытывать дискомфорта. Более того, когда ты любишь – это очень приятно. Это приятное чувство, возможно, даже самое сильное ощущение, которое можно пережить.
Появляется насыщенность жизни, полнота мироощущения, время как будто «расширяется», и время становится полнее. Проживать жизнь становится намного интереснее. Смыслом жизни становится чужая жизнь – того, кого ты любишь. Человек расстаётся с силами собственного эгоизма, и боится теперь уже не за себя, а за жизнь других. Любовь – прекрасное лекарство от скуки, корысти, чёрствости характера, а также от нашей лени. У жизни как будто появляется смысл, вся жизнь воспринимается позитивно, по-хорошему. Тот кто любит становится добрее.
Это очень приятное ощущение. Время приятно, всё окружающее красиво, как будто подсвечивается изнутри светом и добротой. И внутри своего собственного сердца появляется тепло, свет, благость. Дышать приятней, жить приятней. Приятно говорить, приятно думать. Приятно любоваться на окружающий нас мир. Приятней слушать музыку, приятней сочинять. Всё вокруг становится ярким, красивым, запоминающимся. Иногда это похоже на сказку, магию, волшебство.
Со стороны такой человек, влюблённый юноша или девушка, выглядит счастливым, беззаботным, улыбчивым. Эта искренняя улыбка, открытая, и иногда о таких людях говорят, что они «светятся изнутри». Радость жизни в любой момент времени. Это воодушевление, это взлёт, это порыв. Любовь похожа на пламя. Когда энергия переполняет тебя, то невольно хочется своей жизнерадостностью поделиться со всеми окружающими тебя людьми. Хочется сделать всё так, чтобы хорошо было всем, чтобы никого не задеть и не обидеть.
А ещё когда влюблён хочется иногда побыть одному, подумать о жизни, погрустить о чём-то. Дело в том, что любовь открывает мировоспримчивость в человеке, и появляется множется новых необычных ощущений, мыслей. Рождается много вопросов, как устроена эта жизнь, и оказывается, что действительно тебе становятся доступны иные стороны жизни, о которые ты прежде совсем ничего не знал. Ворох мыслей в голове: о любимом, о мире, о себе. Мысли о возлюбленном: хочется понять, какой он или она на самом деле. О чём может говорить его или её поведение, поступки, слова. Образ возлюбленного – самый приятный из всех. Влюблённый человек задаётся вопросами, как ему поступить в той или иной ситуации? Как действовать правильно, чтобы быть хорошим в глазах любимого человека? Как мне реализовать свою потребность в нём?
Любовь похожа на сумашествие. Зачастую поступки становятся нелогичны, бессмысленны. Иногда бывает сложно заставить себя контролировать собственное поведение. Легко  можно потерять на собой контроль, люди этого сильно опасаются, что вобщем-то правильно. И всё-таки столь сильное и прекрасное чувство вполне может быть достойна уважения.
О чём важно помнить, когда влюблён? О том, что «идеальных» людей не бывает, все люди разные, это объективный факт. Мы обладаем теми или иными качествами характера, кому-то они могут нравиться, а другим неприятны. Поэтому фантазии на тему: «каким он (она) замечательным мог бы быть» чаще всего  оказываются выдумкой. Запросто можно угодить в ловушку собственных иллюзий. Спросите у врачей, что они называют шизофренией. Шизофрения – это когда человек верит только тому, что придумал сам, и не желает воспринимать иное мнение. То, что тот, кого ты любишь - НЕ идеал, НЕ ангел, НЕ бог – можно легко и просто проверить. Достаточно вспомнить его недостатки, объективно как бы со стороны оценить, что в нём хорошее, а что плохое. Мечты и фантазии  о предмете своей любви приятны, и всё же следует быть поосторожнее с ними.
Многим бывает очень страшно признаться в своей любви… да, это так. Мы боимся той боли, которую нам могут причинить. Открыться ему… открыться ей… И быть униженым в случае отказа. Противное чувство обиды, боли. Такое ощущение, что тебя наказали за то, в чём ты не виноват. А ведь люди любят по своей воле, просто так, из-за своей доброты, искренности сердца. А по мне уж лучше быть один раз униженным, чем всю жизнь любить недостойного твоей любви человека.
Только тот, кто никогда по-настоящему не испытывал это чувство, способен на столь грубое вероломство, как высмеять человека, который признался в своей любви к нему. Просто когда хотя бы один разочек полюбил, понимаешь, что тот кто тебя любит относится к тебе очень тепло, по-доброму. Он думает о тебе только хорошее, и видит в тебе самое светлое… Тот кто любит мечтает поделиться теплотой своих искренних чувств с любимым человеком. Да, мы желаем быть вместе с теми, кого любим, для того, чтобы всегда быть рядом и дарить другому человеку счастье. Всегда. Хочется поделиться своим светлым чувством, и мы ищем возможности сделать так, чтобы вызвать в возлюбленном ответную любовь.
Рационально кушать полезные и вкусные продукты. Рационально использовать цветной телевизор вместо чёрно-белого. Вполне логично использовать всё, что даёт нам возможность жить лучше, счастливей. Люди стремятся к красивому, и избегают всего того, что неинтересно и неприятно. Так лучше любить того, кто любит тебя, чем страдать в «несчастной любви». И каждый человек на Земле всегда должен помнить о том, что мы должны быть благоразумными! В погоне за сильным наслаждением мы зачастую забываем о трезвой логике. Вот только свой разум до конца обмануть никогда не получится. Он всегда с нами, и более того, любовь значительно повышает эффективность работы головного мозга. Так вот: если тебя унижают и обманывают, если тот, кого ты полюбил, оказался совсем не таким, каким казался прежде – следовало бы пересмотреть своё отношение у нему. Если в этом смысл собственно для тебя самого? Есть ли хоть какие-то шансы на светлое будущее вместе с этим человеком?
Искренне признаться в любви очень непросто, не у всех достаточно для этого мужества. Воспитанный  человек никогда вас за это не обидит, и сохранит это в секрете от других людей. Как знать, может быть он повернётся совсем другою к вам стороной, станет относиться к вам теплее, с уважением? Вдруг у него душевная рана, и ему станет лучше и светлее на душе... Иногда очень важно знать, что тебя кто-то по-настоящему любит. Любит просто так, по-настоящему, таким, каким ты есть. Хладнокровие, равнодушие – могут оказаться всего лишь маской, ведь мы все боимся показать свои самые-самые светлые нежные чувства. Это глупый страх… чем сильнее любовь, тем больше мы робеем, и ничего нельзя сделать с самим собой.
Страх выглядеть нелепо, смешно в глазах любимого. Смущение, стыд, и страх выдать себя… что все поймут, кого ты любишь. А ведь любовь никто не осуждает… Кто сказал, что любить – это неправильно, это ненужно, это плохо? Это вовсе не так,  любовь облагораживает человека. И мужчины, и женщины имеют чисто человеческое сострадание, сочувствие, способны понять и смолчать, когда дело касается тёплых чувств других людей. Никто не осуждает существование такого чувства, как любовь. Ведь никто же не скажет, что бы слепым – это плохо и достойно презрения? Мы жалеем слыпых людей, сочувствуем им, и все это делают тихо, молча, чтобы не унизить и без того несчастного человека. Счастливее тот, кто обладает всею полнотою чувств: видит, слышит, чувствует вкус, чувствует любовь.
Очень приятно, когда тебя любят. Тот человек, кто тебя любит всегда очень хорошо к тебе относится, способен развлечь тебя, любым доступным способом доставить тебе радость. Он упивается тобою, он наслаждается возможностью дарить тебе приятные ощущения, он этим искренне наслаждается. Как все знают, творческие люди, поэты, художники, музыканты писали, пели и говорили о любви. О да, это мощный стимулятор действовать, думать, сочинять, творить. Любовь наполняет человека светлой позитивной энергией, которую хочется выразить, донести другим.
Почему же мы так боимся любить? Вот дети не боятся, и если они хотят сказать «я тебя люблю», сделают это незадумываясь, легко и просто. Мы, взрослые «дяденьки» и «тётеньки» отличаемся от них тем, что у нас есть половое влечение. Это тоже очень сильное чувство. Так вот мы, взрослые, в самых светлых мечтах представляем секс с любимым человеком. И становится стыдно! Любить и желать секса с любимым – как будто тянут в разные стороны, разрывая нашу совесть. Секс зачастую воспринимается как унижение, как боль, как насилие одного человека над другим. Это может быть свойственно как женщинам, так и мужчинам.
Любить – кроме всего прочего – это доверять любимому человеку, хотя бы немножечко.

3. Неправильное понимание любви.

- Любовь доступна не всем. Зажигается сама собой.
- Любовь это выдумка, это просто слово. Это такая интересная игра.
- Любовь это гормоны. Любовью называют желание физической близости.
- Это сумашествие, это шизофрения, это наркотик. Любовь небезопасна.
- Это те кто любят, верят в то, что они сами себе придумали.
- Хуже всего, когда близкий человек страдает от неразделённой любови. Со стороны это выглядит противно, глупо, нелепо.
- Если кто-то признался тебе в любви, не стоит верить этому человеку. Наверняка он обманывает тебя, преследуя свои корыстные интересы.
- Счастливой любви не бывает. Люди, которые любят друга, практически никогда не бывают вместе, в основном в сказках, но не в жизни.
- Любить очень опасно, можно потерять всё, что имел, можно пропасть, сгинуть. И не суметь выбраться.
- Никто из людей не достоин любви, потому что любой человек обладает своими недостатками.
- Нет смысла любить просто так.
- Боли можно и нужно избегать. Важно обезопасить себя от душевных ран, страданий, от боли.
- Разлюбить порой невозможно.
- Отношения не могут быть честными, справедливыми. Один из партнёров использует другого в той или иной степени.
- Нельзя отказать, не обидев человека.

Strateji idarəetməyə rəhbərlikdə marketinq

Strateji idarəetmənin dəyişən marketinq şəraitinə uyğunlaşması üçün, o, gərək bazarla tənzimlənsin. Strategiyanın hazırlanması və tətbiqində mar­ketinqin rolunu şəkil 1.7-də göstərildiyi kimi müəyyənləşdirmək olar. Rol üç hissədən ibarətdir.

Şəkil  Təşkilatda marketinqin rolu

Müştərinin tələbatı necə müəyyənləşdirilir
Marketinqin birinci əsas vəzifəsi müştərilərin tələbatlarını təyin et­mək­dən və onu bütün təşkilata çatdırmaqdan ibarətdir. Bu vəzifəyə sifarişlə və ya özü tərəfindən müştərilərin təhlilini aparmaq və nəticədə, birincisi müş­tərilərin kim olduğunu müəyyən etmək, ikincisi, onların razı qal­masına səbəb ola biləcəkləri təyin etməyə nail olmaqdır.
Müştərilərin kim olması həmişə məlum deyil. Bəzən müştərilər isti­fa­dəçilərdən və istehlakçılardan fərqli ola bilər; tələbləri müəyyən­ləş­di­rənlər və onlara təsir göstərənlər də həmişə üst-üstə düşmür. Misal üçün, əgər, xidmətlər mərkəzi hakimiyyət tərəfindən maliyyələşdirilirsə, təchizatçılarda (səhv olaraq) belə fikir yaranır ki, onların müştəriləri hakimiyyətdir.
Müştərilər məhsulun və ya xidmətin istifadəsindən və ya əldə edil­məsindən müəyyən faydalar güdə bilər.  Əslində onlar daha çox şey is­təyə bilərlər, lakin büdcələrindəki  çatışmazlıqlardan və ya digər məh­dud­laşdırıcı amillərdən asılı olaraq azla qane olmaq məcburiyyətində qalırlar. Təşkilatlar, müştərilərin gözləntilərinə yaxın olanı onlara təqdim etməklə nəinki təkcə müştərilərin razı qalmasına nail olur, hətta onlarda heyranlıq əmələ gətirir.
Müştərilərin gözləntiləri, arzuları və tələbatlarını başa düşmək və on­ları məhsulların və ya xidmətlərin işlənməsi, hazırlanması və ya is­teh­salı və nəhayət çatdırılması ilə məşğul olan  şəxslərə bildirmək lazımdır.

Təşkilat tərəfindən həyata keçirilməli olan rəqabətli mövqeləşdirmə barədə qərar
Bazarların müxtəlifliyi və eyni təklifə müxtəlif tələblərin olduğu müxtəlif seqmentlərdən ibarət olduğunun qəbul edilməsi, məqsədli bazarların və ya təşkilatların xidmət göstərməyə can atdığı bazarların dəqiq müəy­yən­ləş­dirilməsi ehtiyacını yaradır.
Bu qərar iki amilə əsaslanaraq qəbul edilir: 1) alternativ potensial bazar məqsədləri nə qədər cəlbedicidir, 2) kompaniya hər bir potensial məqsəd seqmentinə rəqiblərinə nisbətən nə dərəcədə daha yaxşı xidmət göstərə bilər.
Başqa sözlə, qərar, bazara xidmət zamanı fəaliyyət göstərəcək nisbi üs­tün­lük və ya imkanlara əsaslanaraq atılacaq.

Marketinq strategiyasının tətbiqi
Marketinqin üçüncü əsas vəzifəsi müəssisənin bütün uyğun resurslarını  müştərilərin tələbatının ödənilməsi prosesinin planlaşdırılması və təmin edil­məsi prosesinə cəlb etməkdir. Bu vəzifəyə müştərilərin tələbatını ödə­məyə yönəlmiş təşkilatın bütün üzvlərinin fəaliyyətini koordinasiya et­mək və həmçinin, məhsul layihəsi, onun istehsalı və təqdimatı zamanı potensial ziddiyyətlərin aradan qaldırılmasını təmin etmək daxildir.
Marketinq sferasında, məhsul təklifinin hazırlanma mərhələsindən müş­təriyə təqdim edilməsinə qədər yaranan ziddiyyətlərin mümkün səbəb­ləri ola biləcək amillərin müəyyənləşdirilməsi istiqamətində böyük işlər görülmüşdür. Misal üçün, Parasuraman və başqaları (Parasuraman et al., 1985) mümkün ziddiyyətləri öyrənərək bu qənaətə gəlmişdilər ki, mar­ketinqin əsas rolu mümkün ziddiyyətlərin minimuma endirmək və beləliklə də, yüksək keyfiyyətli(məqsədəuyğun) xidmətlərin göstərilməsi ilə müştərinin razı qalmasını təmin etməkdir.

Marketinq-keys: Napster

Şon Fenninqin ideyası bütöv yer kürəsini dolaşdı. O, İnternet şəbəkəsinin köməyilə cəmisi 20 il ərzində 80 mln. insanın istifadə etdiyi musiqi məhsullarının pulsuz mübadiləsi xidmətləri göstərən Napster-in ba­nisidir. Şimali-Şərq universitetinin tələbə yataqxanasında yaşadığı zaman musiqi fayllarının mübadiləsinin təminatı proqramının yazmağa başlamasından iki ildən bir qədər çox keçib. Ancaq, keçən həftəyəcən onun ayağı ABŞ sərhədlərindən kənara çıxmamışdı. 
Londona gedərək Napster kompaniyasının birinci beynəlxalq lisenziyalı sövdələşməsini elan etməsi üçün kolleqaları Fenninqə müvəqqəti pasport aldılar. Kompüter dəlisi olan fotogenik Fenninqin iştirak etməsi ilə KİV-in bu razılaşmanın bağlanmasına diqqət yönəldəcəyi düşünülürdü. Bu­nunla da Napster firması minimum 150 alternativ Avropa səsyazma fir­malarının repertuarına daxil olma imkanının əldə edilməsinə ümid edilirdi.
Onlayn bazarında mövqe uğrunda mübarizədə çirkli oyun özünün həlledici mərhələsinə yaxınlaşır. Ancaq bu an çoxlu piar – elan və xırdalıqlar mövcuddur.
Ancaq, Napster-in vəziyyətində Fenninq piarçıların oyununda əsas kozırdır. Məhz buna görə o, Londonun qərb hissəsindəkiChelsea Village gözəl otelində qalır və rok-ulduzlar kimi dəbdəbə içində üzür.
“Bu işə başlayarkən mən ümumiyyətlə insanların bu xidmətdən[Napster] istifadə edəcəyini gözləmirdim – o tamamilə səmimiyyətlə davam edir və əlini dietik kolaya uzadır. – Mən faylların birgə istifadəsinin müm­kün­lüyü konsepsiyasını sübut etmək istəyirdim. Tamamilə heyrətamizdir ki, təxminən iki ildən bir qədər çox müddətdə mənim tələbə ixtiram 80 milyon qeydə alınmış istifadəçini əhatə etdi”.
“Napster-in biznesə çevrilməsi haqqında ideya çox qəribə səsləndi. Biz təşkilat olmalıyıq”.
Massaçusetts ştatının Keyp-Kod şəhərindən olan oğlana tullanmaq üçün gərilmək lazım deyil. Keçən il alman media-qrupuBertelsmann əsas səsyazma firmaları ilə əlaqələri kəsdi və yazılmaların leqal xidmətlərini inkişaf etdirmək məqsədilə Napster-lə birliyə girdi, iri musiqi kompa­niyaları isə əvvəlki kimi məhkəmə çəkişmələrinin köməyilə Fenninqin ixtirasını boğmağa çalışırlar. ABŞ-da keçən həftə Kaliforniyanın appelyasiya məhkəməsi Napster-in mövcudluğunu təhlükə altına salan məhkəmə qadağalarını təkzib etmək cəhdini rədd etdi, indi, kompaniyanı müəllif hüquqlarının kütləvi pozulmasına dair ərizələr üzrə irimiqyaslı məhkəmə prosesi gözləyir.
Belə təzyiq altında Napster-lə səsyazmaların alternativ firmaları ara­sın­dakı sövdələşmələr qanuni statusun əldə edilməsi yolunda cüzi addımdır. Təxminən 400 Britaniya səsyazma firmasını təmsil edən müstəqil musiqi assosiasiyası ilə (Association for İndependent Music — Aim) və ümumavropa müstəqil səsyazma firmalarının sahəvi orqanı İmpala ilə razılaşma əldə edilib. Onlar birgə Avropa musiqi bazarının təxminən dörddə bir hissəsini əhatə edirlər və onların üzvləri Ash, Badly Drawn Boy vəStereophonics kimi müəssisələrdir.
Napster “digər müstəqil səsyazma firmasıdır” – Beggar’s Group kompaniyasının prezidenti və Aim assosiasiyasının banisi Martin Millz belə hesab edir. Aparıcı firmalar səsyazmaları efirə (radio) və tele­viziyalara buraxaraq satırlar, — o deyir. – Biz musiqi məhsullarını musiqi sevərlərin informasiyaları öz aralarında mübadilə etmələri sayəsində satırıq. Faylların birgə istifadəsinin mahiyyəti məhzi bundadır”.
Aim assosiasiyası sövdələşməni “köhnə simalı Napster-lə deyil, söv­dələşmənin qüvvəyə minəcəyi bu yayın sonundakı yeniNapster firması ilə” bağladığını və dəqiq izləmə şəraitinə və qonorarların ödənilməsinin bölüşdürülməsinə əsaslandığını sübut eləməyə çalışır.
Gut Records kompaniyasının idarəetmə direktoru, o cümlədən, Tom Consonla işləyən Gay Holms əmindir ki, Napster-n məşhurluğu üstəgəl firmanın müəyyən məbləğdə vəsait qoymağa hazır olması (hesab edilir ki, sövdələşmə avans ödənişlərinin müəyyən sistemini nəzərdə tutur) birliyin yaradılmasını əsaslandırır. “Bizdə olan istənilən musiqi əsəri har­dasa Napster-in servisində də var. Bu firmanın şövqündə biz öz musiqi məhsullarına görə ödəniş arzusunu görürük”.
Digər əhval-ruhiyyə elə də müsbət deyil. “Aim cəfəng musiqi ilə məş­ğuldur — Aim assosiasiyasının təqdimat mərasimində “dost” kimi iştirak edən sərt mövqeli bir icmalşı belə şərh verir. Həqiqətən də əhəmiyyətli firmaları saymaq üçün əlin bir barmağı kifayətdir. Mən bilmirəm, bəlkə də onlar bunu məşhurluq xatirinə edirlər”. Səsyazma üzrə aparıcı firmaların rəhbərləri də bu elanı reklam tryuku kimi vaxtında yaydılar ki, Napster-in tərifli yeni servisinə çətin ki, nə isə əhəmiyyətli bir şey qata bilməsi faktından diqqətləri yayındırsınlar.
Bu zaman digər daha güclü qüvvələr sakitliklə baş verənləri izləyirdilər,Vivendi-Universal və Vodafone kompaniyalarına məxsus Vizzavi internet-portalı təqdim etmənin sponsorlarından biri kimi çıxış etdmişdi. “Mən sizin yeyib-içməyinizin pulunu ödəyəcəm – Vizzavi-nin rəh­bərlərindən biri inamla bildirdi – çünki, Aimkompaniyası bu bazarın inkişaf istiqamətini qüsursuz müəyyənləşdirərək hamını bir neçə il qabaqlayıb”.
Tədbirin iştirakçılarından əksəriyyəti bunu duzsuz və darıxdırıcı hesab etdi. “Təqdim etmə həddən artıq ümumi və çox az informativ idi – İnternet şəbəkəsində musiqi texnologiyasında ixtisaslaşan kompa­niya­ların rəhbərlərindən biri dedi. –Mən sövdələşmənin şərtləri haqqında nə isə öyrənmək istərdim. Mən belə hesab edirəm ki, təşkilatçılar Napster tərəfindən talan edilmiş xırda firmaların nüma­yəndələri tərəfində hiddət boranına ümid edirdilər, ancaq, sadəcə iki məsələ səsləndirildi ki, onların hər ikisi də sakit və zərərsiz idi”.
Təqdimetmədən sonra lüks nömrədə qəşəng divanda rahatca əyləşmiş, səsyazma firmalarını rəhbərləri və “piar”ın nümayəndələrinin arı-zəhmetkşləri kimi ətrafı tutulmuş Fenning yuxulu kimi görünür. Həmin servisin texnologiyasına və ya onun biznesinin modelinə faktiki nə ver­məsinə baxmayaraq, o, Napster-in nominal başçısıdır. Ancaq, özünün utancaq-ədəbli görünüşü ilə Fenninq, direktorlar şurasının iclas zalına düşmüş kiminsə qüsursuz tərbiyə olunmuş qohumuna bənzəyir.
Rəsmi olaraq Fenninq Napster firmasında proqram təminatını hazırlayanlardan ibarət “ev yaran oğrular qrupunun” üzvlərndən biri kimi işləyir, firmanın özü isə biznesin riskli növlərinə (Napster müqavilənin detallarını açmır) kapital yatırmış sahibkara məxsusdur. Deyilənlərə görə, Fenninqə leqal servisin inkişafında aparıcı rol məxsusdur.
Napster firması, keçən həftə etdiyi elanda qanuni status almaq cəhdinin bir qədər gecikdiyi faktı nəzərə çarpır. Şərti müddət artıq bitmişdir və istifadəçilər servisdən imtina edirlər.
Ancaq, hakimiyyətin inhisarçı səsyazma firmalarına məxsus olduğu ABŞ-da kompaniyanın tamamilə məhv ediləcəyi məhkəməyə tamamilə az qalıb.
Napster inhisar səsyazmaçılarına məxsus materiallara girişi qadağan edən məhkəmə göstərişlərini yerinə yetirdikcə servisin istifadəçilərinin sayı sabit olaraq azalır. Bazarı tədqiq etmə üzrə ixtisaslaşan Webnoize agentliyi bildirir ki, son həftə ərzindəNapster-in istifadəçiləri fevraldakı həftədə 220 faylla müqayisədə orta hesabla 1,5 mahnılı fayl yendirmişlər. Eyni zamanda sayta girən istifadəçilərin sayı 1,57 mln.-dan 320 000-ə qədər azalmışdır.
Əgər Napster leqal pullu servisin həyat qabiliyyətliliyini sübut edəcəyi təqdirdə, “xəyanətkara” möhkəm yumruq ilişdirməklə, səsyazma sahə­sinin qurumları sıxışdırmnı zəiflətməyi təklif edirlər. Bu, musiqi sənayesi üçün klassik “kökə qamçı”, məhkəmə çəkişmələri və kompro­misslər, metodudur. Yaxud da həmin sahədə mütəxəssis olan, təcrübəli zara­fatcıllardan biri demişdir: “Əgər siz onlara qalib gələ bilmirsinizsə, onları alın”.
Napster brendi bu sahədə ən tanınmışdır və o, praktiki olaraq musiqi həvəskarlarına tanış olan yeganə müstəqil brenddir.
Məşhurluğa görə ikinci yeri MP3.com tutur, hansını ki, Vivendi Universal kompaniyası may ayında, VII komapnaiyanın müəlliflik hüquqlarının pozulmasına görə ondan dəyən zərərin əvəzinə 53,4 mln. dollar məbləğində vəsait aldıqdan sonra, 372 mln. dollara almışdır. Napster firmasını belə taledən, yeni servisin  inkişaf üçün 60 mln. dollar ssuda verən və sonrakı istənilən hüquqi məsuliyyətdən müdafiə edən, Bertelsmann kompaniyasının musiqi filialı BMG firması ilə bağladığı müqavilə qoruyur.
Fenninq, təbii ki, Napster-in təklif etməyə planlaşdırdığı abunə üzrə xidmətdən danışır. “Yeni servisin inkişafı yolunda çoxlu maneələr yaranır – Fenninq mahnıların müəlliflik hüquqlarının sahibinin icazəsi olmadan saytda yerdəyişməsinə imkan verilməməsinə təminat vermək üçün qoşulmaq lazım gələcək faylların identifikasiya texnologiyasını nəzərə alaraq deyir – Napsterfirmasına qarşı musiqi kompaniyalarının məhəkəmə iddialarının əsasında duran məsələ”.
Risk ondan ibarətdir ki, firma öz qanuni statusunu qaldırmağa cəhd etdikcə Napster brendinin dəyərliliyi əvvəlki səviyyəyə qaldırılması mümkün olmayacaq qədər düşəcək. Uğurlu piar-aksiyaların zəruriliyinin səbəbi budur.
Napster firmasının müvəqqəti prezidenti Henk Berri bu vəzifəyə keçən ilin mayında təyin edildi, bu o vaxt idi ki, onun Hummer Winblad Venture firması 15 mln. dollar məbləğində ilkin investisiya seriyası həyata keçirmişdi. O,Napster-in hələ ki həyat qabiliyyətli qalması üçün bütün əsasların olduğuna əmindir, lakin, o etiraf edir ki, inkişaf bir qədər qrafikdən geri qalır.Bertelsmann kompaniyasının başçısı Tomas Middelhof yanvarda proqnozlaşdırmışdır ki, Napster abunə xidmətini 1 iyulda, yəni keçən həftə işə salacaq.
Berri servisin başlanmasını “bir qədər gecikəcəyini” bildirir, çünki, proqram təminatının hazırlanması “kifayət qədər qeyri-dəqiq elmdir”. Aydındır ki, indi, tamamilə başqa bir vaxt müəyyənləşdirilib — “bu yay”. Buraxılış yeni proqram təminatının 1 mln. istifadəçinin beta-testi ilə başlayacaq, bir müddətdən sonra isə servis genişlənəcək və Napster-in istifadəçilərinin çoxsaylı qruplarını əhatə edəcək.
Berri deyir ki, müstəqil səsyazma firmalarının repertuarına abunənin baza xidməti yaradılacaq ki, bu da Napster-in gəlirinin əsas hissəsini təmin edəcək. Həmçinin, əlavə ödənişli xidmətlər təklif olunacaq: onlardan biri BMG, AOL-Time Warner, EMI və Real Networks onlayn birliyi olan MusicNet ola bilər. Berri aylıq abunəyə görə nəzərdə tutulan qiymət barəsində danışmaqdan imtina edir. O, əsasən, informasiyanı az ala bilməkdən danışır.
“Biz axtarış mexanizmindən başladıq və indi, ödənişin həyata keçirilməsi funksiyasını tətbiq edirik”, — o fikrini yarımçıq saxlayır.
“Bu problemi həll etməyə hələ çox var, — Sanford Bernstein nyu-york investisiya kompaniyasının media-analitiki Maykl Hatonson deyir. – Əvvəlcə Napster-in müstəqil firmalara necə kompensasiya ödəməsinə baxaq, kompaniyaya qarşı iddiaların məbləği isə təxminən 500 mln. dollar təşkil etməlidir. İndi baş verənlər isə sadəcə Napster-in qabağa getdiyini göstərmək üçün analitiklərin qarşısına atılan “sümükdür”. Mən həyatımın üç ilini boş yerə press-relizlərin uydurmalarına sərf etməkdən yorulmuşam”.
Napster firmasının kommersiya aləminə səyahətinin birinci mərhələsində birləşmək qərarı verdiyi müstəqil səsyazma studiyalarının nümayəndələri ilə görüşən Fenninq, yəqin ki, özünü qabında hiss edir. Son nəhayətdə, heyranedici adlara malik səsyazma kompaniyalarından olan bu adamlar, elə görünürdü ki, ondan heç nə ilə fərqlənmir: onlar, loyal ictimaiyyətin dəstəyindən istifadə edən musiqi sənayesinin qiyamçılarıdır.
Napster firmasının gələcəyi əsas səsyazma studiyalarından asılıdır. Ancaq, birinci səfərin nəticələrinə görə Fenninqin özü üçün təmayülü müəyyənləşdirən yeni biznesmen rolunun perspektivləri əlverişli deyil. O, çərşənbə axşamı, ondan gözlərini çəkməyən “piarçılardan” qaçıb gizlənə bildi. Nəticədə, izlənilərək tapıldı – o, özünün mehman­xana­sındakı nömrəsində yatmışdır.
“Yəqin ki, vaxt fərqi öz sözünü deyir”, — nümayəndələrdən biri dedi.

Mənbə: Ashling O’Connor and Mark Solomons,
“Spinning closer to the edge”, Financial Times, 3 July 2001, pp. 2-3